عسلویه شهری است که پیشینه‌ی نام آن را حداقل باید در چهار صد سال گذشته جستجو کرد؛ اما آنچه که باعث شهرت این بندر کوچک شده، نه تاریخ و نه سلسله کشمکش‌های صورت گرفته برای تصرف آن، که ارزشمندترین سرمایه‌های موجود در جهان بوده: نفت و گاز.

موقعیت قرارگیری عسلویه آن را به بندری مهم در مناسبات تجاری و اقتصادی تبدیل کرده است. قرارگیری در منتهی‌الیه شرقی استان بوشهر، علاوه بر برقراری ارتباط آن با مرکز این استان، عسلویه را به استان هرمزگان نیز نزدیک کرده است. موقعیت این بندر آن را در نزدیکی سکوهای گازی پارس جنوبی و میدان مشترک با قطر قرار داده و باعث شده تا عسلویه به عنوان پایگاهی برای ارسال تجهیزات و نیرو و خدمات به این سکوها مورد استفاده قرار گیرد.

اما آیا عسلویه بندری نوساز است یا از تاریخ هم بی‌بهره نیست؟ بی‌شک جواب صحیح دومی است. اختلافات فراوانی در مورد نام این بندر وجود دارد که همین خود نشانه‌ی اصالت و دیرینگی آن است. برخی عسلویه را مشتق از عسل به معنای دریای خروشان می‌دانند. بعضی دیگر عسل را در ترکیب با اَو یا آب در نظر می‌گیرند و معتقند که این نام روی هم رفته معنای آب عسلی می‌دهد. حتی برخی دیگر قدمت این نام را به دوران عیلامی مربوط می‌کنند و بر این عقیده‌اند که عسلویه مشتق از اسلو به معنای آبگیر و محل توقف کشتی‌ها بوده است. هرکدام از این تعاریف را که در نظر بگیریم باز هم در این مسئله به اشتراک نظر می‌رسیم که نام عسلویه با دریا و کشتی‌ها و امواج گره خورده است. نامی که ظهور آن در منابع تاریخی را باید در قرن دهم هجری جستجو کرد. از آن زمان به بعد است که نام عسلویه در کنار بنادر باستانی چون سیراف، کنگان و گناوه نیز همواره بخشی از تاریخ این منطقه را متوجه خود می‌کند.

جمعیت ساکن عسلویه زیاد نیست. چیزی نزدیک به ده هزار نفر سکنه‌ی این بندر کوچک را تشکیل می‌دهند. با این‌حال عسلویه یکی از مناطق ویژه‌ی اقتصادی کشور است و سرمایه‌گذاری‌های زیادی در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی آن صورت پذیرفته است.

بندر عسلویه با وسعت محدود و محاصره‌شده در میان صنایع پتروشیمی و گازی به لحاظ جاذبه‌های گردشگری دارای مورد خاصی نیست. شاید تنها اسکله‌های کشتی‌رانی را بتوان از جاذبه‌های این بندر کوچک برشمرد که در کنار تعدادی رستوران و فست‌فود، بیشتر مورد استفاده‌ی مهندس‌ها و کارکنان صنایع شهر قرار می‌گیرد. با این حال روستاهای پیرامون عسلویه می‌توانند فرصت خوبی برای آشنایی با منظره‌های جدید و طبیعت نواحی پیرامون خلیج فارس باشند.

کلات، بزبار، دهنو، اخند، عسکری و... روستاهایی هستند که در سرتاسر جاده‌ی منتهی به بوشهر و در کناره‌ی پهنه‌ی دریا قرار گرفته‌اند و با توجه به دور بودن نسبی‌شان از صنایع نفتی، کماکان سنت‌ها و منظره‌های بکر خودشان را حفظ کرده‌اند. ساحلی متفاوت از تصورات متداول ما و کنار هم قرارگرفتن کوه‌های سنگی و دریا، منظره‌های دلچسبی هستند که بازدید از آن‌ها به خصوص در فصولی که آب و هوا مناسب است می‌تواند تجربه‌ی سفر به عسلویه را از سفری برای دیدار یک شهر صنعتی و نفتی به ماجراجویی جذابی در میان کوه‌ها و دشت‌ها و دریا تبدیل کند.