امروزه جذب گردشگر به یکی از چالش‌های اساسی بیشتر کشورها تبدیل شده است. به همین دلیل است که هر کشوری در تلاش است که در حوزه گردشگری به برتری برسد. از این رو کشورها با ارائه انواع ایده‌ها و انجام فعالیت‌های مختلف سعی دارند به جذب گردشگر کمک کنند. این فعالیت‌ها تا چندی پیش تابع قوانین و قواعد خاصی نبود. بنابراین همه شهرها و کشورها می‌توانستند در هر زمینه‌ای به رقابت بپردازند و به عنوان پایتخت گردشگری شناخته شوند. تا این‌که سازمان جهانی گردشگری شعاری با مضمون «گردشگری و تحول دیجیتال» مطرح کرد و باعث سوگیری فعالیت‌ها و ایده‌ها شد. که نتایج فعالیت‌های شهرها و کشورهای مختلف در راستای این شعار، در نهایت منجر به انتخاب پایتخت گردشگری هوشمند ۲۰۱۹ خواهد بود.
این چالش برای اولین بار در سال ۲۰۱۸ و در اروپا مطرح شد. بازخوردها و نتایجی که از این چالش و رقابت به دست آمد، باعث شد تا این چالش همه ساله بین تمامی شهرهای اروپا برگزار شود.
انتخاب پایتخت گردشگری هوشمند یکی از چالش‌های جذاب و مهم در اروپاست که در شهرهای این قاره به رسمیت شناخته شده است. از این رو تمامی شهرها و کشورهای اروپا با ادغام حوزه گردشگری و دیجیتال سعی دارند به عنوان پایتخت گردشگری هوشمند سال ۲۰۱۹ شناخته شوند. از این رو، چالش‌هایی را تعریف کرده‌اند که تمامی شهرها بتوانند با حل و فصل آن‌ها به رقابت با یکدیگر پرداخته و بهترین آن‌ها برگزیده شوند.
این رقابت با توجه به چالش‌ها و دغدغه‌های روز دنیاست. حوزه‌هایی که به سرعت در حال تغییر و تحول هستند، در اولویت قرار دارند. بنابراین، چالش‌ها در زمینه‌هایی مانند تکامل محصولات، خدمات و ابزارهای دیجیتالی تعریف می‌شوند. در ادامه، قبل از این‌که به معرفی برترین‌های پایتخت گردشگری هوشمند در سال ۲۰۱۹ بپردازیم، چالش‌های رقابت را با جزئیات بیشتری بررسی کنیم.
چالش‌های مربوط به انتخاب پایتخت گردشگری هوشمند در چه زمینه‌هایی هستند؟
همان‌طور که ذکر شد، برای این‌که پایتخت گردشگری هوشمند در سال ۲۰۱۹ انتخاب شود، چالش‌هایی مطرح شده است تا کشورها با پشت سر گذاشتن آن‌ها بتوانند به برتری در این رقابت بزرگ دست یابند.
این چالش‌ها عمدتا به ۴ دسته تقسیم شده‌اند:
۱) راه‌حل‌هایی که هر شرکت‌کننده در رقابت مطرح می‌کند، از نظر دسترسی سریع و آسان مورد بررسی قرار می‌گیرند. بنابراین ایده‌ها و راه‌حل‌ها باید به راحتی قابل اجرا بوده و با کمترین هزینه ممکن به تحقق برسند.
۲) ایده‌ها باید پایدار و متداوم باشند. تداوم در اجرای ایده‌ها از اصلی‌ترین موادی است که تمامی شرکت‌کنندگان باید آن را مد نظر داشته باشند. چرا که رسالت این رقابت‌ها، کمک به گردشگران و در حالت کلی یاری رساندن به بشریت است. همچنین توجه به آینده جهان از دیگر دلایل توجه به پایداری و تداوم در ایده‌هاست.
۳) امروزه فناوری و دنیای دیجیتال حرف اول را می‌زنند. بنابراین تمامی حوزه‌ها در راستای دیجیتالی شدن در حرکت‌اند. گردشگری هم از این موضوع مستثنی نیست. از این رو، ایده‌های شرکت‌کنندگان باید مطابق با دنیای دیجیتال باشند. اما با این وجود، نباید از فرهنگ کهن و میراث شهر فاصله گرفت. میراث فرهنگی برای تمامی شهرها به منزله تابلویی است برای تماشای گذشته. بنابراین شرکت کنندگان در طراحی ایده‌ها و راه‌حل‌ها باید این موضوع را نیز جدی بگیرند.
۴) هیچ ایده‌ای برگزیده نیست مگر این‌که همراه با خلاقیت باشد. خلاقیت روحی تازه به ایده‌ها بخشیده و نوآوری را وارد تفکرها و فعالیت‌ها می‌کند. هرچه راه‌حلی خلاقانه و به دور از کلیشه و تکرار باشد، شانس بیشتری در برتری از دیگر رقبا دارد.
از بین شرکت‌کنندگان، هر کدام که راه‌حل خود را در چارچوب چهار شرط ذکر شده در فوق ارائه دهد، نماینده منتخب این رقابت خواهد بود.
چه مزایایی در انتظار برنده این رقابت است؟
در سال ۲۰۱۹ شهری که عنوان پایتخت گردشگری هوشمند را به دوش می‌کشد، از مزیت‌های زیادی برخوردار خواهد بود. این مزیت‌ها در راستای محقق‌سازی ایده‌ها بوده و کمک‌های فراوانی به شهر منتخب خواهد رساند.
برندینگ یکی از موضوعات مهمی است که در تمامی شهرها و کشورها رواج دارد. برندینگ و شناساندن هرچه بیشتر آن به عموم مردم از دستاوردهای مهم هر صنفی است. از این رو، با شرکت در این رقابت بزرگ و تلاش برای برتری در آن، پشتیبانی از ارتباطات و برندهای موجود در شهر یکی از امتیازهای ویژه‌ای است که در انتظار منتخبان خواهد بود.
یکی از روش‌های حمایت و پشتیبانی از برندها، تبلیغات گسترده مربوط به آن است که سازمان گردشگری برای هر شهر منتخب، آن را به عهده گرفته است. اقدامات انجام شده در این‌باره و طراحی تبلیغات سفارشی می‌تواند باعث افزایش بازدیدکنندگان و گردشگران داخلی و خارجی منتخب پایتخت گردشگری هوشمند شود.
با این اوصاف، شهری که عهده‌دار عنوان پایتخت گردشگری هوشمند است، از سوی سازمان‌های مرتبط از مزایای ویژه‌ای برخوردار خواهد بود.
لیون، پایتخت گردشگری هوشمند سال ۲۰۱۹
در نهایت، پس از ارائه راه‌حل‌ها و ایده‌ها در روز ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۸، مراسم رسمی معرفی پایتخت گردشگری هوشمند در سال ۲۰۱۹ برگزار شد. رقابت میان ۳۸ شهر از ۱۹ کشور اتحادیه اروپا صورت گرفت و بالاخره منتخب نهایی مشخص شد. هیئت داوران، شهر لیون را به عنوان پایتخت گردشگری هوشمند در سال ۲۰۱۹ معرفی کردند. دلیل آن بسیار روشن است. این شهر توانست به خوبی در راستای چهار شرط ذکر شده حرکت کند و موفق به کسب دستاوردهای چشم‌گیری شود.
لیون در ترکیب دو حوزه گردشگری و فناوری عملکرد بسیار خوبی داشت. این شهر در امور مرتبط با دیجیتال‌سازی، میراث فرهنگی و خلاقیت به خوبی ظاهر شد و در نهایت برنده این رقابت تنگاتنگ شد. اهمیت قائل شدن به محیط زیست، رفاه ساکنان محلی و رعایت توسعه پایدار از جمله شاخص‌های مهم انتخاب این شهر بود. اما اصلی‌ترین دلیل انتخاب این شهر می‌تواند وجود نشانه‌های هوشمندی در شبکه حمل و نقل باشد.
-
وجود نشانه‌های هوشمندی در شبکه حمل و نقل لیون
لیون امکان دسترسی به مکان‌های توریستی را بسیار بهبود بخشیده است. به این صورت که بازدیدکنندگانی که دارای معلولیت و ناتوانی‌های جسمی هستند، هیچ محدودیت و کمبودی را از لحاظ رفت و آمد با وسایل نقلیه حس نکنند.
موزه‌های لیون همچنین توجه ویژه‌ای به افراد ناشنوا دارد. مسئولان موزه‌ها به افرادی که دارای اختلالات شنوایی هستند اجازه می‌دهند که جهت درک آثار هنری موجود در موزه، آن‌ها را لمس کنند. علاوه‌بر این، رستوران‌ها برای راحتی افراد نابینا، منوهای گفتاری ارائه می‌دهند.
لیون کارت‌های شهری خود را نیز توسعه داده است. به وسیله این کارت، گردشگران می‌توانند از وسایل نقلیه عمومی به صورت رایگان استفاده کنند. علاوه‌براین در صورت استفاده از این کارت‌ها هزینه ورود به ۲۳ موزه و جاذبه‌های گردشگری لیون نیز برای گردشگران با تخفیف محاسبه می‌شود.
مراسم اهدای جایزه پایتخت گردشگری هوشمند در ۷ نوامبر ۲۰۱۸ برگزار شد. به دنبال برگزاری این مراسم اقدامات لازم جهت پشتیبانی از فعالیت‌های این شهر نیز انجام گرفت.
