یکی از دیدنی ها و جاذبه های گردشگری کاشان خانه طباطبایی ها می باشد که به دلیل داشتن معماری های بی نظیرش جزو شاهکارهای هنری محسوب می شود.
در خانه طباطبایی ها که قدم بگذارید هر گوشه ای از این خانه طبق اصول معماری و مهندسی و هنری ساخته شده است. نقشه ساخت خانهبه گونه ای است که توانسته نیاز تمام ساکنانش را براورده کند. بزرگی این خانه ها حسنی که دارد این است اعضای خانواده در کنار هم زندگی می کنند. بچه ها بزرگ می شوند و ازدواج می کنند و در همین خانه در کنار بزرگتر ها به زندگی شان ادامه می دهند. این یکی از مزیت هایی است که خانه های بزرگ دارد. علاوه بر این، محلی برای تجارت و برگزاری مراسم نیز بوده است.
تزئینات خانه طباطبایی ها بسیار مجلل و با شکوه بوده است. گچ بری ها هنرمندان بوده و باعث شده است که این بنا منحصر به فرد بوده و معماری با شکوه آن را از دیگر عمارت ها متمایز کند. اگر قدم در این خانه بگذارید دیگر دوست نخواهید داشت آن خانه را ترک کنید. اگر قصد سفر با اتوبوس به کاشان در تعطیلات عید نوروز را دارید، میتوانید بلیط اتوبوس نوروزی خود را از سفر724 تهیه کنید.
تاریخچه خانه طباطبایی ها
صاحب خانه طباطبایی ها، از تاجران بین المللی فرش بود که در کاشان زندگی می کرد. نام شخص معروف به حاج سید جعفر طباطبایی نطنزی بود.
حاج سید جعفر طباطبایی نطنزی صادر کننده فرش های نفیسی به روسیه و هند در ان زمان بود. در سال ۱۲۵۰ قمری تصمیم گرفت خانه ای مجلل در جوار بقعه مبارکه امامزاده سلطان امیر احمد احداث کند. هدف از این امر اسکان خانواده در آن خانه بود.استاد علی مریم، معمار معروف کاشانی و معمار برجسته دوره قاجار مامور طراحی و همچنین مامور ساخت این خانه گردید و موظف شد با استفاده از هنر و مهارت خود خانه ی باشکوهی را احداث کند. وی که سازنده ی خانه بروجردی‌ها و سرای امین الدوله نیز بود توانست در مدت ۱۰ سال ساخت این خانه را به پایان برساند.
برا یاینکه خانه ای با شکوه و مجلل بسازد به تزئینات شکوهمند هم نیاز داشت. شاگرد او این گچ بری و نقاشی ها را بر عهده گرفت که میرزا ابوالحسن صنیع الملک غفاری کاشانی نام داشت. به دلیل آنکه صاحب خانه در کار تجارت فرش بود کلیه ی نقوش گچ بری از نقش های فرش ایرانی و گل و مرغ اسلیمی الهام گرفته شد و در نهایت شکوه اجرا گردید.
میرزاابوالحسن غفاری کاشانی ملقب به صنیع الملک که هنرمند بزرگ و نقاشباشی دربار ناصرالدین شاه قاجار بود به دلیل مراوداتی که با صاحب خانه داشت پذیرفت که نظارت بر کار گچ بری و نقاشی را بر عهده بگیرد و همین امر بر ارزش و اعتبار خانه ی طباطبایی ها افزوده است.
خانه تاریخی طباطبایی ها با شماره ثبت ۱۵۰۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و تحت نظر سازمان رفاهی و تفریحی شهرداری کاشان اداره می گردد.
ویژگی های معماری خانه طباطبایی ها
شیوه ی ساخت خانه ی طباطبایی ها از گودال باغچه و معماری درونگرا و حجاب دار بهره برده و کلیه ی اجزای آن به صورت متقارن ساخته شده است.
* در شیوه ی گودال باغچه خانه را در موقعیتی گود و حدود یک طبقه پایین تر از سطح زمین می سازند. معماران این شیوه را بیشتر در مناطق کویری و برای تامین خاک مورد نیاز برای ساخت خشت های بنا، سهولت امکان دسترسی به آب قنات، عایق کردن خانه در برابر حرارت و صدا و افزایش مقاومت در برابر زلزله به کار می گیرند.
* در شیوه درونگرا بیشتر به فضای درونی خانه توجه می شود و نمود بیرونی ساختمان از کوچه چندان جالب توجه نمی باشد. استفاده از ان شیوه در گذشته و به ویژه در مناطق کویری ایران بسیار مرسوم بوده و ریشه در اعتقادات مردم داشته است. آنها اعتقاد زیادی به چشم خوردن داشتند و به همین دلیل سعی می کردند که نمود بیرونی خانه هایشان خیلی به چشم نیاید.از سوی دیگر صاحبان خانه های مجلل بسیار مردمی رفتار می کردند و معتقد بودند که شکوه بیرونی خانه نوعی به رخ کشیدن ثروث محسوب می شود.
* در معماری حجاب دار از محیط بیرونی خانه به درون آن دید وجود ندارد و ارتباط بصری مستقیم فضاهای داخل با فضای شهری کاملا قطع می گردد تا ساکنان خانه به راحتی در آن زندگی کنند. در نتیجه ی به کارگیری این شیوه کلیه ی پنجره های خانه به فضاهایی همچون حیاط و ایوان های سرپوشیده باز می شوند و این فضاها به بهترین شکل آراسته می گردند.
این خانه سه بخش مجزا و مستقل دارد اما معمار آن به شیوه ای هنرمندانه، هر سه را به یکدیگر مرتبط ساخته اند. به طور کلی ۴۰ اتاق، ۴ حیاط، ۴ سرداب (زیرزمین) و ۳ بادگیر در آن وجود دارد. از میان ۴ حیاط، یک حیاط مرکزی متعلق به قسمت بیرونی و دو حیاط متعلق به اندرونی و یک حیاط متعلق به خدمه بوده و آب مورد نیاز ساکنان نیز از ۲ رشته قنات به نام های دولت‌آبادی و نصرآبادی تامین می گشته است.
در سراسر خانه درختانی از میوه های بهشتی همچون انار و انجیر وجود دارند که اعتقادات مردم آن زمان را نشان می دهند. در این میان وجود یک درخت انجیر ۸۰ ساله از جاذبه های مهم این خانه به شمار می رود.
راه دسترسی خانه طباطبایی ها و اطلاعات بازدید
درب این مجموعه همه روزه از ساعت ۹٫۰۰ تا ۱۹٫۰۰ به روی همگان باز می باشد و با پرداخت نفری ۲۰۰۰ تومان می توانید از آن بازدید کنید.
آدرس : اصفهان – کاشان – خیابان علوی – کوی سلطان امیراحمد
دیدنی های اطراف خانه طباطبایی ها
اگر از علاقه مندان به ادبیات هستید، باید بدانید که خانه مسکونی و زادگاه شادروان، سپیده کاشانی، شاعر بزرگ معاصر در جنوب خانه طباطبایی ها قرار دارد. همچنین در کنار بازدید از این خانه تاریخی می توانید از آثار زیر نیز بازدید کنید:
* حمام سلطان امیراحمد
* خانه بروجردی ها
* خانه عباسیان
* خانه عامری ها
